Borsa İstanbul Para Piyasası’nda, Borsa düzenlemeleri uyarınca işlem yapma yetkisi verilmiş banka ve aracı kurumlar ile Takasbank işlem yapabilir.
Piyasa’da Türk Lirası fon arz ve talep eden banka ve aracı kurumların teminatlı borç alma ve verme işlemleri yapılır. Üyeler tarafından kendi portföyüne, yatırım fonu/yatırım ortaklığı hesabına, kamu kaynağı hesabına veya müşteri hesabına emir iletilebilir.
Piyasa’da Takasbank merkezi karşı taraf olarak hizmet verir ve gerçekleşen işlemler için alıcıya karşı satıcı, satıcıya karşı da alıcı rolünü üstlenerek takasın tamamlanmasını taahhüt eder.
Piyasa’da emirler çok fiyat yöntemiyle eşleşir. Limitli emir ve piyasa emri olmak üzere iki tip emir iletilebilir.
Limitli emir, faiz oranı ve miktar belirtilerek iletilir.
Piyasa emri, faiz oranı belirtilmeksizin miktar belirtilerek iletilir. Sistemde bekleyen pasif emirlerle kısmen veya tamamen karşılaşabilir. Piyasa emrinin gerçekleşmeden kalan kısmı otomatik olarak iptal edilir.
Limitli emir ve piyasa emri ile birlikte kullanılmak üzere aşağıda tanımlanan özel koşullarla da emir iletilebilir.
a) Kalanı iptal et: Emrin iletilmesiyle birlikte gerçekleşmeyen kısmının iptal edilmesi koşuludur.
b) Gerçekleşmezse iptal et: Emrin tamamen gerçekleşmesi koşuludur. Emrin iletilmesiyle birlikte tamamen gerçekleşmemesi halinde tümü iptal edilir.
Piyasa’ya iletilen emirlerden karşılanmamış olanlar ve kısmen karşılanmış emirlerin kalan kısımları değiştirilebilir.
Emrin faiz oranındaki değişiklik, miktarındaki artış, portföy, fon, kamu kaynağı veya müşteri kodunun değişimi hallerinde emrin önceliği kaybolur. Referans bilgisinin değiştirilmesi ve/veya miktarın azaltılması emrin önceliğinin kaybedilmesi sonucunu doğurmaz.
Emirleri işleme dönüşen üyelere emirlerinin hangi üyenin emri ile eşleştiği bilgisi verilmez.
Piyasa’da;
Alım emirlerinde en yüksek faiz oranlı, satım emirlerinde en düşük faiz oranlı emirler önceliklidir. Aynı faiz oranlı emirlerde zaman önceliği uygulanır.
Alım emirleri aynı ya da daha düşük oranlı satım emirleri ile satım emirleri aynı ya da daha yüksek oranlı alım emirleri ile eşleştirilir. Faiz oranı eşitliğinin olmadığı eşleşmelerde, sistemde öncelikle varolan emrin faiz oranı işlemin faiz oranıdır.
Emirler verildikleri gün itibarıyla geçerlidir. Piyasa’ya iletilen emirlerden karşılanmamış olanlar ile kısmen karşılanmış emirlerin kalan kısımları iptal edilebilir. Sisteme iletilen emirler aynı gün gerçekleşmediği takdirde saat 17.30’da sistem tarafından otomatik olarak iptal edilir.
Piyasa’ya iletilecek emirlerde %0,01’lik faiz oranı adımı uygulanır.
Emirler minimum emir büyüklüğü ve katları şeklinde iletilir. Yürürlükteki minimum ve maksimum emir büyüklükleri aşağıdaki gibidir:
| Minimum | Maksimum |
|---|---|
| 100.000 | 100.000.000 |
Aynı gün başlangıç valörlü emir iletimi ve işlemler saat 09.30 ile 15.00 arasında, ileri başlangıç valörlü emir iletimi ve işlemler ise saat 09.30 ile 17.30 arasında gerçekleştirilir.
Piyasa'da aynı gün ve bir iş günü ileri başlangıç valörlü işlemler gerçekleştirilebilir. İşlemlerin bitiş valörü en fazla 2 yıl olmak üzere taraflarca serbestçe belirlenebilir.
Piyasa’da gerçekleşecek işlemlerin takas, teminat ve temerrüt esaslarına ilişkin düzenlemeler Takasbank tarafından belirlenir.
Piyasa’da gerçekleşen işlemler için tarafların her birinden ayrı ayrı, Borsa Payı oranı ile işlem hacmi ve işlem süresinin (başlangıç ve bitiş valörü arasındaki gün sayısı) çarpılması sonucu hesaplanan tutarda borsa payı tahsil edilir. İşlem süresine göre Borsa Payı oranı;
a) 1 – 7 gün arası onbinde 0,04
b) 8 - 29 gün arası onbinde 0,03
c) 30 - 89 gün arası onbinde 0,02
d) 90 gün ve sonrası onbinde 0,005
şeklindedir.
