VİOP Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmelerinde yeni bir Piyasa Yapıcı daha yetkilendirildi

Borsa İstanbul VİOP’ta gelir paylaşımına dayalı piyasa yapıcılık programına dahil edilen Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmelerinde, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. aracılığıyla Odaş Elektrik Üretim Sanayi Ticaret A.Ş. 4 Ocak 2016 tarihi itibarıyla piyasa yapıcı oldu. Böylelikle İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. elektrik sözleşmelerinde 3 farklı piyasa yapıcıya aracılık yaparak faaliyet alanını genişletmiş oldu.

Elektrik vadeli işlem sözleşmelerinde vade ayları 4 aydan 16 aya çıkarılmış, özel emir pazarı minimum emir büyüklükleri küçültülmüş olup, ayrıca yeni katılan piyasa yapıcıyla birlikte toplam 6 kurumun piyasa yapıcı olması, sektörün risk yönetimini merkezi karşı taraf güvencesiyle VİOP’ta yapabilme imkanını artırmıştır. Bu yenilikler sayesinde, Haziran 2015 ayından itibaren hızla yükselen işlem hacminde daha da ivmelenen bir artış beklenmektedir.

Elektrik vadeli işlem sözleşmelerinde işlem sonrası aşama (takas aşaması) özellikle karşı taraf riski açısından önem arz etmektedir. Tezgahüstü piyasada işlem yapıldığında karşı tarafın tüm kredi, sözleşme ve iflas riski üstlenilmektedir. Borsa İstanbul VİOP’ta işlem gören tüm sözleşmeler ise Takasbank’ın ilk ve tek olarak sermaye piyasalarımızda sadece VİOP ürünleri için Mart 2014 tarihinde hizmete aldığı, merkezi karşı taraf güvencesi altındadır. Bir başka ifadeyle, Takasbank alıcıya karşı satıcı, satıcıya karşı alıcı pozisyonundadır. Böylece, işlem aslında Takasbank ile gerçekleştirilmekte ve herhangi bir karşı taraf riski alınmamaktadır.

Ayrıca VİOP elektrik sözleşmeleri, tezgahüstü piyasaya göre düşük işlem maliyeti ile hizmet vermektedir. Bu maliyet avantajlarından en önemlisi, VİOP’ta damga vergisinin olmamasıdır. VİOP’ta elektrik sözleşmelerinde işlem yapanlar, damga vergisi ödememektedirler. Tezgahüstünde ikili anlaşma yapanlar ise yüzde bire yakın oranda damga vergisini ödemekle yükümlüdürler. İkincisi önemli avantaj ise, aracılık giderlerinin VİOP’ta tezgahüstüne göre çok daha düşük olmasıdır.

Özetle, karşı taraf riski almadan, damga vergisi ödemeden, çok düşük aracılık maliyeti ve mevcut durumda 6 adet piyasa yapıcı ile VİOP elektrik vadeli işlem sözleşmelerinde işlem yapılabilmektedir.

Borsa İstanbul VİOP, paydan dövize, elektrikten çeliğe varan geniş ürün yelpazesiyle yatırımcıların ve şirketlerin her türlü risklerinin yönetilmesinde merkezi karşı taraf güvencesi ve artan likiditesi ile bölgesinin tercih edilen risk yönetim platformu olma yolunda ilerlemeye devam etmektedir.