Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP); pay, endeks ve dövize dayalı opsiyonlar ile pay, endeks, döviz, enerji, emtia, kıymetli madenler, yabancı endeksler, metal, TLREF ve devlet iç borçlanma senetleri üzerine vadeli işlem sözleşmelerinin işlem gördüğü piyasadır. VİOP yerli ve yabancı yatırımcılar için şeffaf ve güvenli yatırım ortamı oluşturarak, yatırımcılara riskten korunma (hedging), portföy çeşitlendirme, kaldıraç etkisinden faydalanma, etkin fiyat oluşumu ve yüksek likiditeye ulaşım gibi imkanlar sağlamaktadır. VİOP’ta  önemli gelişmelerin yaşandığı başlıca tarihler şu şekildedir:

• 15 Ağustos 2001, İMKB’de DolarTL vadeli işlem sözleşmeleri işleme açıldı.
• 4 Şubat 2005, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOBAŞ) İzmir’de faaliyete geçti.
• 21 Aralık 2012,  İMKB Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) faaliyete geçti.
• 5 Ağustos 2013, VOBAŞ ile Borsa İstanbul VİOP platformları birleşti. Türkiye’deki tüm vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri VİOP’ta işlem görmeye başladı.
• 3 Mart 2014, Takasbank VİOP’ta Merkezi Karşı Taraf oldu.
• 6 Mart 2017, Borsa İstanbul ile NASDAQ OMX arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşması çerçevesinde BISTECH Geçişi sağlandı.
• 09 Kasım 2018, Vadeler arası Strateji Sözleşmeleri (XU030, USDTRY, XAUUSD) işlem görmeye başladı.
• 24 Mayıs 2019, Esnek Opsiyon Sözleşmeleri işlem görmeye başladı.
• 02 Ağustos 2019, TLREF Vadeli İşlem Sözleşmeleri işleme açıldı.
• 17 Ocak 2020, Akşam seansında işlemler başladı.
• 24 Temmuz 2020, Endeksten sıfır atılması çerçevesinde VİOP Endeks sözleşme kuralları yenilendi.
• 18 Eylül 2020, Esnek USD/TL Vadeli İşlem Sözleşmeleri işleme açıldı. Dolar/Ons Altın Vadeli İşlem Sözleşmeleri Akşam Seansı’nda işlem görmeye başladı.
• 15 Ocak 2021, Dolar/Ons Gümüş Vadeli İşlem Sözleşmeleri işlem görmeye başladı.
• 17 Eylül 2021, Dolar/Ons Paladyum ve Dolar/Ons Platin Vadeli İşlem Sözleşmeleri işlem görmeye başladı.
• 22 Ekim 2021, Fiziki Teslimatlı USD/TL Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri işlem görmeye başladı.
• 15 Mart 2022, Fiziki Teslimatlı Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) Vadeli İşlem Sözleşmeleri işlem görmeye başladı.
• 23 Eylül 2022, Normal seans öncesinde tek fiyat işlem yöntemi kullanılan bir açılış seansı ve halihazırda pay vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin tam iş gününde 18:10, yarım iş gününde 12:40 olan seans sonu zamanları diğer sözleşmelerde olduğu gibi sırasıyla 18:15 ve 12:45 olarak uygulanmaya başladı.
• 13 Ocak 2023, BIST Sürdürülebilirlik 25 Vadeli İşlem Sözleşmeleri işlem görmeye başladı.
• 15 Şubat 2023, VİOP’ta işlem gören tüm  vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin seans sonu zamanları tam iş gününde 18:10, yarım iş gününde 12:40  olarak uygulanmaya başladı.
• 06 Aralık 2024, Dolar/Ton Bakır Vadeli İşlem Sözleşmeleri işlem görmeye başladı.

VİOP’ta dayanak varlıklar ve bu dayanak varlıklara bağlı olarak işlem gören sözleşmelere ilişkin bilgi şeması aşağıda yer almaktadır.